زمین شناسی، کانی سازی و ژئوشیمی منطقه اکتشافی گزو

منطقه ی اکتشافی گزو، در فاصله 65 کیلومتری جنوب شرق شهر طبس و در بخش جنوبی رشته کوه شتری قرار گرفته است. نفوذ توده های نیمه عمیق شامل مونزونیت پورفیری، پیروکسن دیوریت پورفیری، هورنبلند مونزونیت پورفیری، هورنبلند مونزودیوریت پورفیری، هورنبلند دیوریت پورفیری، بیوتیت پیروکسن مونزودیوریت -پورفیری، بیوتیت هورنبلند دیوریت پورفیری و پیروکسن هورنبلند مونزودیوریت پورفیری، به سن کرتاسه فوقانی(؟)، به داخل سنگ های کربناته سازند شتری به سن تریاس، عامل کانی سازی مس در منطقه می-باشند. بر اساس اندازه گیری پذیرفتاری مغناطیسی توده های کمتر آلتره شده، پذیرفتاری آنها بین 5- 10×78 تا si5-10× 3300 تغییر می کند که بر این اساس توده ها جزء سری مگنتیت طبقه بندی می شوند. آلتراسیون هایی که توده های نیمه عمیق منطقه را تحت تأثیر قرار داده اند عبارت اند از: کوارتز- سرسیت± پیریت شدید، سیلیسی - سرسیتی متوسط، سیلیسی شدن با شدت های مختلف، پروپلیتیک - سیلیسی متوسط، پروپلیتیک شدید، سیلیسی - کربناتی شدید و کربناتی شدن. آلتراسیون سیلیسی به عنوان وسیع ترین آلتراسیون و آلتراسیون کوارتز- سرسیت± پیریت، به عنوان مهم ترین آلتراسیون در توده های نیمه عمیق منطقه محسوب می شود. واحد کربناته نیز در اطراف توده ها تحت تأثیر آلتراسیون سیلیسی قرار گرفته و در بعضی نقاط اسکارنی شده است. کانی سازی عمدتاً به شکل های استوک ورک و افشان و کمتر برش هیدروترمالی دیده می شود. کانی سازی استوک ورک در مجموعه کربناته، برش گسلی و نیز توده های مونزونیت پورفیری، پیروکسن دیوریت پورفیری، هورنبلند مونزونیت پورفیری و بیوتیت هورنبلند دیوریت پورفیری تشکیل شده است. رگچه ها عبارت اند از: کوارتز، پیریت، کوارتز - پیریت، کوارتز- کربنات- سولفید، کربنات- سولفید و رگچه های سولفیدی اکسید شده. تراکم رگچه های حاوی کانی های سولفیدی در بعضی نقاط، به بیش از 40 رگچه در متر مربع نیز می-رسد. زون گوسان وسیعی در نتیجه اکسید شدن کانی های سولفیدی شامل پیریت و کالکوپیریت، هم در توده-های نفوذی و هم در واحدهای کربناته دیده می شود. درصد اکسید آهن ثانویه در برخی بخش ها به 15 درصد نیز می رسد. دامنه ی تغییرات عناصر در رسوبات رودخانه ای به صورت زیر است: مس 36 تا1200 گرم در تن، سرب 36 تا 125 گرم در تن و روی 62 تا 738 گرم در تن. هم چنین دامنه ی تغییرات عناصر در نمونه های خرده سنگی منطقه گزو به صورت زیر است: مس 100 تا 20000 گرم در تن، سرب 10 تا 400 گرم در تن و روی 50 تا 3000 گرم در تن. بیش ترین میزان مس و روی در محل توده ها و در مرز دگرسانی های کوارتز- سرسیت±پیریت و سیلیسی شدن شدید دیده می شود. همبستگی نسبتاً مثبتی بین تراکم رگچه ها و مقدار مس در منطقه وجود دارد. شواهد نشان می دهد که کانی سازی منطقه احتمالاً از نوع مس پورفیری و اسکارن مرتبط با آن است.